SIEM là gì? Vì sao nên triển khai SIEM cho doanh nghiệp?
22 December, 2023

SIEM là gì? Vì sao nên triển khai SIEM cho doanh nghiệp?

SIEM là giải pháp bảo mật hỗ trợ tổ chức phát hiện và phản ứng kịp thời với các mối đe dọa an ninh mạng. Đây không chỉ là công cụ giúp quan trọng trong chiến lược bảo vệ tài sản số mà còn giúp duy trì sự an toàn cho môi trường kinh doanh của các tổ chức.

Với môi trường kinh doanh phức tạp, các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều mối đe dọa thông tin. Lúc này, việc bảo vệ hệ thống dữ liệu quan trọng hơn bao giờ hết. Trong số các giải pháp đưa ra, SIEM được nhiều doanh nghiệp đánh giá cao và ưu tiên lựa chọn. Vậy, SIEM là gì? Vì sao doanh nghiệp nên xây dựng hệ thống SIEM? Tham khảo bài viết của FPT Smart Cloud để giải đáp những thắc mắc trên.

SIEM là gì?

SIEM (Security information and event management) là một giải pháp đa chiều giúp tổ chức giải quyết mối đe dọa an ninh mạng trước khi chúng xảy ra và gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

 

SIEM hỗ trợ tổ chức giải quyết các sự cố về an ninh mạng
SIEM hỗ trợ tổ chức giải quyết các sự cố về an ninh mạng

SIEM là sự kết hợp hài hòa giữa quản lý thông tin bảo mật (SIM) và quản lý sự kiện bảo mật (SEM) trong một hệ thống đồng bộ. Công nghệ SIEM không chỉ thu thập dữ liệu nhật ký sự kiện từ nhiều nguồn, mà còn sử dụng phân tích thời gian thực để xác định bất thường và thực hiện các biện pháp hợp lý. 

Trong khoảng một thập kỷ gần đây, công nghệ SIEM đã trải qua sự phát triển đáng kể nhờ tích hợp trí tuệ nhân tạo hiệu quả.

Cách thức hoạt động của các công cụ SIEM

Sau khi đã nắm rõ SIEM là gì, người dùng tiếp tục theo dõi cách thức hoạt động của các công cụ này dưới đây.

Tập hợp dữ liệu

SIEM có khả năng liên kết dữ liệu trên toàn bộ bề mặt tấn công của tổ chức, từ người dùng, điểm cuối, dữ liệu mạng đến nhật ký tường lửa và sự kiện của antivirus. 

Hoạt động trên cả nền tảng đám mây và cơ sở hạ tầng truyền thống, SIEM tạo ra chế độ xem tổng hợp bằng cách hiển thị dữ liệu trong một giao diện duy nhất. Với môi trường đa đám mây, việc kết nối dữ liệu từ nhiều nền tảng trong SIEM giúp tăng cường khả năng bảo mật.

 

SIEM tập hợp toàn bộ dữ liệu trên bề mặt tấn công
SIEM tập hợp toàn bộ dữ liệu trên bề mặt tấn công

Phát hiện đe dọa

SIEM có vai trò quan trọng trong việc phát hiện mối đe dọa mạng. Giải pháp này có thể nhận biết các hoạt động độc hại đến phát hiện mẫu không xác định. SIEM hỗ trợ các nhóm SOC bằng cách phát hiện thay đổi nhỏ trong hành vi của mạng, người dùng hoặc hệ thống. 

Cụ thể hơn, SIEM dễ dàng tìm ra dấu hiệu của malicious insider, thông tin đăng nhập bị xâm phạm hoặc các mối đe dọa liên tục nâng cao (APT).

Điều tra an ninh

Khi mối đe dọa được phát hiện, SIEM tận dụng các cuộc điều tra tự động và giảm bớt công việc thủ công cho các nhà phân tích. Điều này giúp giảm thời gian và tăng hiệu suất điều tra.

 

Hệ thống điều tra an ninh dựa vào dữ liệu đã phân tích
Hệ thống điều tra an ninh dựa vào dữ liệu đã phân tích

Phản ứng

Sau khi xác định các mối đe dọa, SIEM cung cấp dữ liệu sự kiện trong thời gian thực cho nhóm SOC để điều tra thêm. Các cảnh báo có thể kích hoạt các cuộc điều tra tự động. Bên cạnh đó, nhờ vào quy trình tự động hóa, hệ thống sẽ nhanh chóng phản hồi và xử lý sự kiện hiệu quả.

Đặc biệt, đội ngũ an ninh mạng có thể phản ứng với sự cố bằng cách sử dụng playbook và quy trình tự động hóa. Nhờ vậy, họ có thể xây dựng các chương trình ứng phó sự cố, sau đó thiết lập giải pháp tự động cho các trường hợp tương tự.

Các chức năng cơ bản của SIEM là gì?

Hệ thống SIEM cung cấp các chức năng cốt lõi sau đây:

  • Ghi nhật ký hoạt động quản lý: SIEM tập hợp, sắp xếp lượng lớn dữ liệu vào một nơi, sau đó xác định dấu hiệu của mối đe dọa, hoạt động tấn công hoặc vi phạm. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng tổ chức hóa thông tin và nhanh chóng nhận biết các sự cố an ninh.
  • Liên kết tương quan sự kiện: Dữ liệu được tổ chức sử dụng để xác định các mối quan hệ và mẫu hình. Từ các thông tin được liên kết, doanh nghiệp sẽ phát hiện và ứng phó nhanh chóng với các mối nguy cơ ẩn. Quá trình này giúp tạo ra cái nhìn toàn diện về cấu trúc mối quan hệ giữa các sự kiện.
  • Giám sát và ứng phó với sự cố: Công nghệ SIEM giám sát sự cố an ninh trên mạng lưới của tổ chức, cung cấp cảnh báo và theo dõi tất cả các hoạt động có liên quan. Nhờ đó, tổ chức nhanh chóng phản ứng và ứng phó với mọi rủi ro có thể xảy ra.

 

SIEM giám sát và ứng phó sự cố xảy ra
SIEM giám sát và ứng phó sự cố xảy ra

Ngoài ra, SIEM còn giảm thiểu rủi ro trên mạng qua việc phát hiện hành động đáng ngờ của người dùng, sau đó giám sát hành vi và hạn chế nỗ lực truy cập dữ liệu của họ.

SIM và SIEM khác nhau như thế nào?

Quản lý thông tin bảo mật (SIM) là quy trình tổng hợp dữ liệu, lưu trữ và giám sát sự kiện và dữ liệu nhật ký hoạt động để tiến hành phân tích. Quy trình SIM toàn diện và kéo dài theo thời gian.

Ngược lại, quản lý sự kiện bảo mật (SEM) tập trung vào giám sát và phân tích sự kiện cũng như cảnh báo về bảo mật ngay lập tức để đối mặt với mối đe dọa. Khác biệt với quy trình SIM, SEM tập trung kiểm tra kỹ lưỡng các sự kiện cụ thể có thể là dấu hiệu cảnh báo.

SIEM là giải pháp kết hợp cả hai phương pháp tiếp cận này thành một hệ thống đồng nhất, giúp tổ chức hiệu quả quản lý thông tin bảo mật.

SIEM phát hiện những mối đe dọa an ninh nào?

Các tổ chức có thể triển khai giám sát an ninh để phòng ngừa mối đe dọa trong chuỗi MITER ATT&CK toàn diện. Trong đó, có nhiều khía cạnh đáng chú ý. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này, chúng tôi chỉ tập trung vào ransomware, APT của quốc gia, mối đe dọa nội gián và các trường hợp lừa đảo.

Ransomware

Ransomware đã trở thành mối đe dọa hàng đầu từ năm 2020, chiếm 23% theo kết luận của X-Force Threat Intelligence Index. Sodinokibi và những kẻ xấu khác đang sử dụng ransomware kết hợp với mã độc tống tiền để kiếm lợi.

 

Hệ thống phát hiện ransomware độc hại
Hệ thống phát hiện ransomware độc hại

Các ngành như sản xuất và năng lượng là mục tiêu chính của ransomware. SIEM có vai trò quan trọng trong việc phân tích và xác định các sự cố ransomware tiềm ẩn. Hệ thống giám sát các kết nối độc hại kết hợp theo dõi truy cập tệp.

APT

Cuộc tấn công APT thường diễn ra với tần suất thấp và chậm để tránh bị phát hiện. Tuy nhiên, SIEM có thể tận dụng khả năng phát hiện bất thường trong thời gian thực để đảm bảo các nhóm SOC tập trung vào các sự kiện quan trọng trước một cuộc tấn công.

Mối đe dọa nội bộ

Mối đe dọa nội bộ xảy ra khi người dùng sử dụng quyền truy cập hợp pháp để gây tổn hại cho doanh nghiệp. SIEM có khả năng tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn để tạo hồ sơ người dùng và phát hiện bất thường trong hành. Hệ thống sử dụng machine learning để phân tích người dùng và gắn cờ hoạt động đáng ngờ.

Lừa đảo (phishing)

SIEM phát hiện dấu hiệu lừa đảo như tiêu đề email đáng ngờ, rò rỉ dữ liệu tiềm ẩn và hành vi không bình thường trong giao tiếp email. Ngoài ra, giải pháp này cũng được tích hợp với các công cụ Endpoint Security và phát hiện hành vi đáng ngờ trên điểm cuối có thể là dấu hiệu của cuộc tấn công lừa đảo.

 

Các dịch vụ SIEM hạn chế tình trạng lừa đảo
Các dịch vụ SIEM hạn chế tình trạng lừa đảo

Xem thêm: Phishing email là gì? Những thông tin nhất định phải biết về Phishing email

Vì sao nên sử dụng các công cụ SIEM?

Các công cụ SIEM đóng góp đáng kể vào chiến lược bảo mật của các công ty và mang lại nhiều lợi ích quan trọng như:

  • Phát hiện mối đe dọa sớm: Giám sát các sự kiện và mối đe dọa trong thời gian thực trên mạng. Điều này giúp công ty xác định lỗ hổng nhanh hơn và triển khai biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
  • Nâng cao hiệu quả: Hỗ trợ giám sát tất cả các sự kiện bảo mật trong một hệ thống tập trung.
  • Giảm chi phí: SIEM hợp nhất việc phát hiện, quản lý, báo cáo sự kiện bảo mật, giảm thiểu nhu cầu sử dụng nhiều công cụ bảo mật và giúp tiết kiệm chi phí.
  • Tuân thủ: Giải pháp này hỗ trợ công ty giám sát và tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật cụ thể.
  • Phân tích và báo cáo: SIEM phân tích các sự kiện bảo mật và cung cấp báo cáo chi tiết. 

Cách triển khai SIEM cho doanh nghiệp

Đi qua các thông tin trên, người dùng đã nắm rõ những lợi ích khi xây dựng thống SIEM là gì. Tuy nhiên, để triển khai thành công giải pháp SIEM, doanh nghiệp cần một quy trình rõ ràng được trình bày dưới đây. 

Lưu ý rằng, các tổ chức nên lập kế hoạch, thực hiện cẩn thận và đánh giá hiệu quả liên tục để đảm bảo hệ thống đáp ứng đúng nhu cầu.

Thiết lập yêu cầu

Tổ chức cần thiết lập các yêu cầu cụ thể cũng như mục đích muốn đạt được theo các gợi ý sau:

  • Bối cảnh pháp lý: Nghiên cứu các quy định ngành có liên quan như GDPR, HIPAA, PCI-DSS và các chính sách nội bộ để xác định yêu cầu cụ thể về tuân thủ và bảo mật.
  • Nguồn dữ liệu: Xác định các nguồn dữ liệu cần giám sát như tường lửa, hệ thống phát hiện xâm nhập, công cụ bảo mật điểm cuối, hệ thống xác thực và nhật ký ứng dụng. Ưu tiên lựa chọn nguồn dữ liệu dựa trên mức độ quan trọng và rủi ro của chúng.
  • Kết quả mong muốn: Mô tả rõ ràng các mục tiêu khi triển khai SIEM. Các mục tiêu có thể là giảm thời gian ứng phó sự cố hoặc đảm bảo tuân thủ các quy định cụ thể.

 

Cần đặt mục tiêu cụ thể trước khi xây dựng SIEM
Cần đặt mục tiêu cụ thể trước khi xây dựng SIEM

Lập kế hoạch thực hiện

Khi đã biết chắc mục tiêu khi xây dựng SIEM là gì, tổ chức bắt tay lập kế hoạch thực hiện theo hướng dẫn sau: 

  • Lựa chọn SIEM: Tiến hành đánh giá các giải pháp SIEM trên thị trường dựa trên các yếu tố như chức năng, khả năng mở rộng, tính dễ sử dụng, khả năng tích hợp và chi phí. Microsoft Sentinel là một trong những giải pháp SIEM hiệu quả hiện nay được nhiều doanh nghiệp lựa chọn.
  • Phạm vi và tiến trình dự án: Phác thảo phạm vi của dự án triển khai SIEM, bao gồm số lượng nguồn dữ liệu, tích hợp cần thiết và các tùy chỉnh. Bên cạnh đó, tổ chức cần thiết lập mốc thời gian thực tế với các mốc quan trọng cho từng giai đoạn của dự án.
  • Sự tham gia của các bên liên quan: Thu hút sự tham gia của các bên liên quan chính từ các nhóm CNTT, bảo mật và tuân thủ để đảm bảo sự cộng tác, liên lạc và thống nhất các mục tiêu. Bộ phận phụ trách cần phân công trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên trong nhóm.
  • Kế hoạch đào tạo: Xây dựng chương trình đào tạo nhằm hướng dẫn thành viên nhóm về cách sử dụng và quản lý hệ thống SIEM. Nội dung đào tạo có thể bao gồm quản trị hệ thống, cách ứng phó, báo cáo và khắc phục sự cố.

 

Microsoft Sentinel là giải pháp SIEM đáng tin cậy
Microsoft Sentinel là giải pháp SIEM đáng tin cậy

Triển khai

Giai đoạn triển khai bao gồm cài đặt, cấu hình và tích hợp giải pháp SIEM vào cơ sở hạ tầng CNTT của tổ chức. Các nhiệm vụ chính bao gồm:

  • Cài đặt SIEM: Cài đặt phần mềm, phần cứng cần thiết và cấu hình các tác nhân hoặc trình kết nối trên thiết bị liên quan.
  • Cấu hình: Xác định quy tắc tương quan và chuẩn hóa dữ liệu để đảm bảo sự chính xác và trùng khớp thông tin của sự kiện từ các nguồn khác nhau. Tạo các quy tắc, cảnh báo, và trang tổng quan tùy chỉnh để đáp ứng nhu cầu cụ thể của tổ chức.
  • Chính sách và quy trình bảo mật: Phát triển và triển khai các chính sách bảo mật để quản lý quá trình sử dụng hệ thống SIEM. Thiết lập quy trình phản hồi để xử lý cảnh báo và sự cố, bao gồm cả quy trình báo cáo và kênh liên lạc.
  • Kiểm tra: Tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng hệ thống SIEM để xác thực chức năng, tính hiệu quả và độ chính xác khi hoạt động.
  • Xem xét và sàng lọc: Thu thập phản hồi từ các bên liên quan và người dùng cuối để xác định các lĩnh vực cần cải thiện. Tinh chỉnh cấu hình, quy tắc, và cảnh báo của hệ thống để giải quyết mọi lỗ hổng.

Cập nhật chính sách và quy tắc

Sau giai đoạn triển khai và đánh giá ban đầu, việc quản lý, bảo trì và tối ưu hóa hệ thống SIEM là quan trọng và liên tục. Quá trình này gồm một số hoạt động sau:

  • Xem xét và cập nhật thường xuyên chính sách bảo mật để đảm bảo phản ứng linh hoạt với mối đe dọa và yêu cầu kinh doanh thay đổi.
  • Sử dụng tài nguyên của hệ thống SIEM để thực hiện các điều chỉnh cần thiết nhằm đảm bảo hiệu quả tối ưu và tránh tình trạng quá tải.
  • Tích hợp giải pháp SIEM với nguồn cấp dữ liệu thông tin về mối đe dọa bên ngoài để liên tục cập nhật về lỗ hổng cũng như xu hướng bảo mật mới nhất.
  • Đào tạo, cung cấp tài liệu và hỗ trợ liên tục cho các thành viên trong nhóm để đảm bảo họ có khả năng quản lý và sử dụng hệ thống SIEM.
  • Tiến hành đánh giá và kiểm tra hệ thống SIEM để đảm bảo sự hiệu quả và phù hợp với nhu cầu của tổ chức.

 

Đánh giá mô hình SIEM định kỳ
Đánh giá mô hình SIEM định kỳ

Lời kết

Bài viết trên đây đã giúp người dùng nắm rõ hệ thống SIEM là gì cũng như tầm quan trọng của giải pháp này trong việc bảo mật mạng cho doanh nghiệp. 

Hiện nay, SIEM cũng đã được tích hợp vào một số ứng dụng trong gói Microsoft 365 Business và mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Sự kết hợp này giúp các tổ chức triển khai và quản lý an ninh mạng dễ dàng hơn bao giờ hết. 

Với vị thế là đối tác kinh doanh số 1 của Microsoft, FPT Smart Cloud chuyên cung cấp các giải pháp hiện đại và chuẩn hoá nhất từ Microsoft. Chính vì vậy, để đăng ký Microsoft 365 Business theo nhu cầu với giá ưu đãi, quý doanh nghiệp có thể liên hệ với chúng tôi qua:

0/5 (0 Reviews)

Liên hệ FPT Smart Cloud

Liên hệ ngay với chúng tôi để nhận sự tư vấn và hỗ trợ từ những chuyên gia hàng đầu.
Trang web này được bảo vệ bởi reCAPTCHA Chính sách quyền riêng tư và Điều khoản dịch vụ của Google sẽ được áp dụng
DMCA compliant image